Poprawa stanu psychicznego a przyrosty masy ciała po krótkotrwałej terapii olanzapine

Olanzapine is a 2nd generation antipsychotic drug, whose introduction created wholly new perspectives in the treatment of schizophrenia and other psychoses. These drugs feature a different profile of adverse effects than classic neuroleptics. Olanzapine may cause sedation, metabolic disorders and, as demonstrated by most studies, both short- and long-term, a significant increase of body mass, usually much greater than in the case of other antipsychotic drugs, both classic neuroleptics and 2nd generation antipsychotics. The exact mechanism of this phenomenon has not been fully elucidated yet and may result in part from affinity of olanzapine to serotonin receptor (5HT2A/2C, 5HT3, 5HT6), dopamine receptors (D1-D5), cholinergic, muscarinic (M1-M5), α1-adrenergic and histaminergic H1 receptors. Olanzapine selectively reduces stimulating activity of dopaminergic neurons of the mesolimbic system, while only slightly influencing the nigrostriatal system. Significant increment of body mass may lead to obesity, which is associated with an increased risk of many diseases and higher mortality. Authors present the results of studies concerning differences in improvement of mental state assessed by CGI-I and CGI-S scales in persons with and without significant increase of body mass after short-term (8 weeks) treatment with olanzapine. In both groups a decrease of CGI-S score was obtained, although it was more pronounced in the group of patients with significant body mass increase. Based on these results, it may be concluded that patients, who gained more weight better responded to therapy and obtained greater mental state improvement.

Olanzapina należy do leków przeciwpsychotycznych II generacji (LPP2), wprowadzenie których stworzyło nowe możliwości w leczeniu schizofrenii i innych psychoz. Leki te charakteryzują się odmiennym od klasycznych neuroleptyków (KN) spektrum objawów niepożądanych. Olanzapina może powodować sedację, zaburzenia metaboliczne i, co wykazano w większości przeprowadzonych badań, zarówno krótko-, jak i długoterminowy, znaczący przyrost masy ciała, zazwyczaj istotnie wyższy niż w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych, KN i większości LPP2. Mechanizm powstawania tego zjawiska nadal nie jest do końca poznany i być może po części wynika z powinowactwa receptorowego olanzapiny do receptorów serotoninowych (5HT2A/2C, 5HT3, 5HT6), dopaminowych (D1-D5), cholinergicznych, muskarynowych (M1-M5), al-adrenergicznych oraz histaminowych (Hl). Olanzapina selektywnie redukuje pobudzającą czynność neuronów dopaminergicznych układu mezolimbicznego, mając jednocześnie niewielki wpływ na układ nigrostriatalny. Istotne przyrosty masy ciała mogą prowadzić do otyłości, co z kolei wiąże się ze wzrostem ryzyka wielu chorób i większą śmiertelnością. Autorzy przedstawili wyniki badań dotyczących różnic w zakresie poprawy stanu psychicznego ocenianych za pomocą skali CGI-I oraz CGI-S u osób z istotnym przyrostem i bez zmian masy ciała po krótkoterminowej (8-tygodniowej) kuracji olanzapiną. W obu grupach nastąpiło obniżenie wyników skali CGI-S, jednak znacząco większe było w grupie pacjentów z istotnym przyrostem masy ciała. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że u tych pacjentów, którzy bardziej przytyli podczas badania, nastąpiła większa poprawa kliniczna.