Prywatne jest polityczne: strategie emancypacyjne rodzin z wyboru w Polsce. Studium wybranych przypadków

Tekst ten prezentuje wyniki analizy studium przypadków sądowych i medialnych najistotniejszych dla dyskursu publicznego na temat rodzin nieheteroseksualnych ostatniej dekady. Fakt ich zaistnienia, jak również sposób ich przedstawienia i opisywania w dyskursie stanowi przyczynek do analizy przemian w obrazie rodziny w dyskursie publicznym. Świadczy również o przemianach w obrębie strategii emancypacyjnych społeczności nieheteroseksualnych w Polsce. W pierwszej części tekstu autorki prezentują dominujący dyskurs konserwatywny mediów głównego nurtu (re)prezentujący i reprodukujący tradycyjną wizję rodziny. W drugiej zaś odtworzone zostają sposoby, za pomocą których bohaterowie i bohaterki omawianych tu przypadków reagują na próby ich marginalizowania oraz brak rozpoznania charakteru ich relacji w sferze publicznej. Opisane zostają podejmowane przez nich subwersywne i emancypacyjne strategie działania, mające na celu legitymizację ich rodzin. Rozważania zaprezentowane w niniejszym tekście usytuowane są w kontekście socjologii seksualności i płci, codzienności, przemian dyskursu, ruchów społecznych. Wpisują się w analizę przemian rodziny oraz praktyk „wystawiania” własnej rodziny na pokaz, pokazywania własnych relacji jako rodzinnych, szukanie ich uznania w oczach innych (displaying families).

This article analyses the most significant judicial and media cases about LGBT families in the last decade. Their existence in the mainstream discourse shows the changes in the image of the family in the public sphere, as well as changes within the emancipatory strategies of the LGBT communities in Poland. Firstly, the dominant, conservative and mainstream media discourse is examined; it (re)presents and (re)produces the traditional vision of the family at the heart of a society. Then, authors move to analyse responses to the marginalization and lack of recognition in the public sphere faced by the LGBT families. They propose to read them as wilful and subversive, the emancipatory strategies of legitimization of ‘queer kinship’ in the public sphere. The article is rooted within sociology of gender and sexuality, sociology of family and everyday life, social movements, and transformation discourse. It calls for the attentive analysis of processes of “displaying families” and the social changes of family forms.