Występowanie wysokiego ciśnienia nad obszarem Svalbardu w latach 1971-2015

W opracowaniu przedstawiono przestrzenną i czasową zmienność występowania wysokich wartości ciśnienia nad obszarem Svalbardu w latach 1971-2015. W tym celu wykorzystano średnie dobowe wartości ciśnienia na poziomie morza dla 12 punktów gridowych uzyskane z reanaliz NCEP/NCAR. Podstawowym wskaźnikiem był dzień ze średnim ciśnieniem ≥1020 hPa oraz ≥1030 hPa. Na tej podstawie stwierdzono, że liczba rozpatrywanych dni jest niewielka (średnio 49-72 dni w roku), a dni z ciśnieniem ≥1030hPa notowane są sporadycznie. W przebiegu rocznym analizowane dni występują głównie wiosną, stanowiąc w zależności od położenia punktu gridowego około 37-45% wszystkich dni z ciśnieniem ≥1020hPa i 43-55% dni ciśnieniem ≥1030hPa. W badanym wieloleciu nie stwierdzono tendencji zmian liczby opisywanych dni. Wyróżniono jednak dwa okresy zwiększonej częstości występowania dni z wysokim ciśnieniem (1977-1988 oraz 1995-2010) przedzielone kilkuletnim bardzo silnym spadkiem ich liczby. Pomimo niewielkiej powierzchni analizowanego obszaru, przestrzenne zróżnicowanie rocznej i wieloletniej zmienności występowania badanych dni wskazuje na ścieranie się cech cyrkulacji: strefy dominującej działalności cyklonalnej północnego Atlantyku, obszaru częstych i silnych wyżów znad Grenlandii i północnej Kanady oraz strefy układów wysokiego ciśnienia znad centralnej Arktyki.

The article discusses the spatial and temporal variability of the highs occurrence over Svalbard region in the period 1971–2015. The analysis was based on the average daily sea-level air pressure values obtained from NCEP/NCAR Reanalyses for 12 grid points. The day with pressure values ≥1020hPa and ≥1030hPa became a basic index that shows highs occurrence. As a result, it was determined that number of days when a high pressure system affected weather of the study area is low (49–72 days/year on average) and strong highs were noted sporadically. Annual course of examined days shows that a majority of highs occurrence were recorded during the spring and it was 37–45% and 47–55% of all cases respectively. No specific trends in long-term variability of the anticyclones frequency have been identified during the study period. However, two periods of distinct increased of high pressure systems occurrence were distinguished (1977–1988 and 1995–2010) and they were separated by several years of very strong decline in numbers of examined days. Despite the fact that the analyzed region is not large, the spatial variation of annual and long-term variability of highs occurrence indicates that circulation features of: the zone with dominant cyclonic activity in the North Atlantic, an area of frequent and severe highs from the Greenland and northern Canada, and the zone of high pressure systems from the central Arctic struggle in this region.