Zależności między konfliktami praca-rodzina i rodzina-praca a zdrowiem pielęgniarek – buforujący efekt wsparcia społecznego

Wprowadzenie: Celem badań było ustalenie zależności między konfliktami praca-rodzina i rodzina-praca a zdrowiem fizycznym i psychicznym oraz określenie, w jaki sposób zależność ta moderowana jest przez wsparcie społeczne. Kontekstem teoretycznym badań był model „wymagania w pracy - zasoby". Materiał i metody: Badaniami objęto 567 pielęgniarek z 21 polskich szpitali. Do weryfikacji hipotez zastosowano 4 kwestionariusze mierzące konflikty praca-rodzina i rodzina-praca, wsparcie społeczne, objawy fizyczne i wypalenie zawodowe. Wyniki: Badania częściowo potwierdziły postawione hipotezy. Obydwa badane konflikty negatywnie wiązały się ze zdrowiem fizycznym i psychicznym (H1 i H2). Wsparcie społeczne buforowało negatywny wpływ konfliktu praca--rodzina (ale nie rodzina-praca) na zdrowie psychiczne (H3), natomiast nie osłabiało wpływu konfliktów na zdrowie fizyczne (H4). Wnioski: Wykazano użyteczność modelu wymagania w pracy - zasoby do badania związków między konfliktami ról zawodowych i rodzinnych a zdrowiem. Uwzględniając w tej relacji rolę wsparcia społecznego, można oddziaływać na dobrostan psychiczny w pracy pielęgniarek. Med. Pr. 2013;64(6):775–784

Background: The aim of the study was to investigate the relationships between work-family conflict (WFC), family-work conflict (FWC) and health, as well as the moderating effect of social support. The study was based on the Job Demands-Resources model. Materials and Methods: There were 567 nurses from 21 Polish hospitals participating in the study. To verify the hypothesis four scales, which measured WFC, FWC, social support, physical complaints and job burnout, were used. Results: The results partially support the hypothesis. As predicted, high WFC and FWC were correlated with low physical (H1) and mental health (H2). Social support moderated negative effects of WFC (but not FWC) on mental health (H3). The effects of WFC and FWC on physical health were not moderated by social support (H4). Conclusion: The results also partially support the notion of the Job Demands-Resources model and provide further insight into processes leading to the high well-being of nurses in the workplace. Med Pr 2013;64(6):775–784