Analiza postrzegania prawdziwości informacji wśród studentów – podobieństwo super fake newsów do prawdziwych wiadomości

Cel i hipoteza: przedmiotem badań prezentowanych w artykule jest postrzeganie prawdziwości fake newsów w zależności od sposobu ich definiowania: jako dezinformacji intencjonalnej (wąska definicja) lub niezamierzonej dezinformacji (szeroka definicja). U podstaw analizy leży hipoteza, zgodnie z którą fake newsy definiowane wąsko będą skuteczniej udawały prawdziwe wiadomości niż fake newsy definiowane szeroko, a zatem użytkownicy będą obie te grupy fake newsów postrzegać w różny sposób. Metody badań: metoda sondażu diagnostycznego, zawierającego skalę fake newsów, oraz psychologiczny pomiar poziomu analitycznego myślenia i aktywnie otwartego myślenia. Wyniki i wnioski: analiza udowadnia, że użytkownicy postrzegają prawdziwość fake newsów w dwojaki sposób: twarde fake newsy (fake newsy definiowane szeroko) są postrzegane jako mniej prawdziwe, a super fake newsy (fake newsy definiowane wąsko) są postrzegane jako bardziej prawdziwe. Ponadto, podczas gdy analityczne myślenie wpływa korzystnie jedynie na rozpoznawanie twardych fake newsów, to aktywnie otwarte myślenie chroni przed uwierzeniem zarówno w twarde, jak i super fake newsy. Wartość poznawcza: w artykule przedstawiono medioznawczo-psychologiczną analizę postrzegania prawdziwości różnych grup fake newsów i dzięki temu wskazano różne sposoby projektowania działań edukacyjnych w tym obszarze.

Scientific objective: The subject of research presented in the article is the perceived accuracy of fake news depending on how it is defined: as disinformation (narrow definition) or misinformation (broad definition). The analysis is based on the hypothesis that narrowly defined fake news will more effectively pretend to be real news than broadly defined fake news, so users will perceive both of these groups of fake news in different ways. Research methods: a diagnostic survey method including a scale of fake news, and psychological measurement of the level of analytical thinking and active open-minded thinking. Results and conclusions: The analysis proves that users perceive the accuracy of fake news in two ways: hard fake news (broadly defined fake news) is perceived as less accurate and super fake news (narrowly defined fake news) is perceived as more accurate. Moreover, while analytical thinking only benefits the recognition of hard fake news, active open-minded thinking prevents one from believing both hard and super fake news. Cognitive value: The article presents a media-psychological analysis of the perceived accuracy of various groups of fake news, and thus different ways of designing educational activities in this area were determined.