Landfilling is the simplest, cheapest and most cost-effective method of disposing of waste (Moore, 1994; Barrett & Lawler, 1995; Allen 1998). Despite waste reduction and recycling policies, and waste pretreatment programmes to lower the proportion of waste going to landfill, at the end of the day landfills will still be required to accommodate residual wastes (Allen et al. 1997). However, although the proportion of waste to landfill may be decreasing, the total volumes of municipal solid waste (MSW) being produced are still increasing significantly (Douglas, 1992), and from 1990-1995, there was an increase of 10% in total waste generated in the EU (EEA, 1998). Thus, in the EU overall, despite the trend towards incineration by some of the wealthier nations, dependence on landfills for disposal of waste is likely to continue for the foreseeable future. Over the last decade, the most significant waste management trend throughout Europe has been the enormous increase in cost of disposal to landfill. This has stemmed from the introduction in most European countries of more stringent legislation governing landfill management, in order to protect the environment and minimise health hazards arising from landfills. More rigorous legislation governing landfills was long overdue, and must be welcomed, but has led to an alarming increase in waste management costs, which cannot but have negative economic repercussions for less wealthy nations. Some of the new legislation, although affording in many situations only minimally enhanced protection to the environment, is extremely expensive to implement, thus greatly inflating waste management costs. The escalating cost of landfill in the EU over the last two decades can be attributed to the adoption of the containment approach to landfill management and the mandatory legal requirement for artificial lining and capping systems to be installed at all landfills. Despite the confidence afforded the containment concept, the approach has been plagued by problems, and it has become increasingly apparent that the containment strategy is financially unsustainable. Of greater concern is the fact that waste in containment landfills with artificial lining systems will remain active for many decades and possibly even centuries, and long into the future will pose a pollution threat to the environment, in the event of degradation of the lining system. Attenuation landfills have been militated against by the EU directive that all subsurface water must be protected, effectively requiring that all leachate produced in a landfill must be collected and treated on site, regardless of whether groundwater in the vicinity of the landfill is a resource that warrants protection. Attenuation landfills utilise the sorption, filtration and ion exchange properties possessed by subsurface mudrocks and clay-rich overburden, which are in continuous and effective operation in purifying groundwater. Several studies, (e.g. DoE, 1978), have confirmed that in appropriate circumstances, attenuation is an effective means of protection of groundwater resources against pollution. Attenuation landfills can benefit from design options that promote aerobic degradation processes, so expediting the stabilisation of waste to an inert state. Finally, a significant advantage of attenuation landfills is the relatively minor cost of construction, operation and maintenance compared to containment landfills. If technologies to hasten degradation of the waste in the landfill to its inert state are incorporated into the landfill design and operation, it is possible that attenuation landfills can achieve sustainability.
Praca dotyczy zagadnienia zmniejszenia oddziaływania składowiska odpadów na środowisko naturalne oraz inżynierii zabezpieczenia przed przedostawaniem się odcieków do wód gruntowych w długim wieloletnim okresie eksploatacji. Koszty budowy i utrzymania wysypisk odpadów, w powiązaniu ze stałymi kosztami eksploatacji i monitorowania składowiska w czasie aktywności odpadów, są bardzo znaczące. Trwa to zwykle wiele dziesięcioleci zanim składowisko zostanie zamknięte i wiąże się z koniecznością doboru odpowiedniej strategii zarządzania. Na wstępie autor podaje przykłady wad w strategii i procesie planowania i budowy składowisk odpadów. Przy budowie i eksploatacji składowiska odpadów, zmniejszenie niekorzystnego oddziaływania na środowisko naturalne powstających odcieków wymaga uwzględnienia sorpcji, filtracji oraz wymiany jonowej pokładów geologicznych bogatych w iły. Przy analizowaniu tych zagadnień, mając na względzie przede wszystkim zapobieganie skażeniu wód gruntowych, autor odwołuje się do uregulowań prawnych istniejących w Unii Europejskiej. Wskazując na inżynieryjne opcje budowy składowisk odpadów autor analizuje możliwe uszkodzenia hydrauliczne występujących pokładów iłów, wskazując rozwiązania optymalne. Uwzględnia przy tym słabości stosowanych obecnie zabezpieczeń wykładzinami z tworzyw sztucznych. Chociaż sztuczne systemy wykładzin stosowane powszechnie w budowanych składowiskach odpadów będą zabezpieczać przedostawaniu się odcieków przez kilka dziesięcioleci, to istnieje niebezpieczeństwo skażenia środowiska w przypadku degradacji lub przypadkowego uszkodzenia wykładzin. Autor optuje za naturalnymi warstwami nośnymi, które w długim okresie czasu będą przyczyniały się do stabilizacji i zobojętnienia powstających odcieków. Autor przedstawia koncepcję zabezpieczania wysypisk odpadów podwójną mineralną warstwą denną, składającą się z warstwy "obojętnej" gliny wzbogaconej kaolinitem pokrytej warstwą aktywnej gliny wzbogaconej smektytem. Warstwa drenażowa wraz z systemem zbierania odcieków w celu kontroli ilości migrujących odcieków pokrywa podwójną warstwę mineralną, tak aby zapobiec szokowemu ładunkowi wpływającemu na podwójną warstwę mineralną. Duże znaczenie w takich rozwiązaniach mają, oprócz bezpieczeństwa, koszty budowy i eksploatacji składowisk odpadów.
