The practice of simultaneous biofortification (enrichment) of plants with iodine (I) and selenium (Se) is based on solid grounds. Their low content in soils is the cause of an endemic deficiency of I and Se in several billion people worldwide. There is still no objective information as to the impact of I and Se interactions on mineral nutrition of plants. The study (conducted in 2012–2014), included soil fertilization of the lettuce cv. ‘Valeska’ in the following combinations: control, KI, KIO3, Na2SeO4, Na2SeO3, KI + Na2SeO4, KIO3 + Na2SeO4, KI + Na2SeO3, KIO3 + Na2SeO3. I and Se were applied twice: before sowing and as top-dressing (each 2.5 kg I·ha-1 + 0.5 kg Se·ha-1) – a total dose of 5 kg I·ha-1 and 1 kg Se·ha-1 was used. Fertilization with Na2SeO4, KI + Na2SeO4 and KIO3 + Na2SeO4 considerably reduced the dry matter yield of the plants – it also lowered the content of P, K, Mg, Ca, B, Zn and Cd in the lettuce. Fertilization with Na2SeO3, KI + Na2SeO3 and KIO3 + Na2SeO3 had a less negative impact on dry matter yield than the use of Na2SeO4 – every year it affected the mineral content in the lettuce in a highly varied manner. Dry matter productivity of the plants after fertilization with KI and KIO3 varied between the research years – in those plots, I content in lettuce was negatively correlated with the content of K, Mg, Ca, S, Na, B, Cu, Fe, Mn, Zn, Cd and Pb. Combined fertiliza-tion with KI and KIO3 with Na2SeO4, and with Na2SeO3 reduced the negative correlation between I content (in the KI and KIO3 plots) and the content of K, Mg, Ca, S, Na, B, Cu, Fe, Mn, Zn, Cd and Pb. After fertilization with Na2SeO4, Se content was positively corre-lated with Na content and negatively correlated with the content of Mg, Ca, Fe, Mn and Cd. Se content in the lettuce after fertilizing exclusively with Na2SeO3 was positively cor-related with the content of P, K, Na, Mn, Mo and Zn. The changeable climatic conditions “disguised” the influence of fertilization with I and Se on the mineral composition of the lettuce plants.
Prowadzenie równoczesnej biofortyfikacji (wzbogacenia) roślin w I i Se jest uzasadnione. Niska ich zawartość w glebach jest przyczyną endemicznego niedoboru I i Se u kilku miliardów ludzi na świecie. Wciąż brak jest obiektywnych informacji na temat wpływu interakcji I i Se na gospodarkę mineralną roślin. Badania (przeprowadzone w latach 2012–2014) obejmowały nawożenie doglebowe jodem i selenem sałaty odmiany Valeska z uwzględnieniem następujących kombinacji: kontrola, KI, KIO3, Na2SeO4, Na2SeO3, KI + Na2SeO4, KIO3 + Na2SeO4, KI + Na2SeO3, KIO3 + Na2SeO3. Jod i selen były aplikowane dwukrotnie: przedsiewnie i w nawożeniu pogłównym (po 2,5 kg I·ha-1 + 0,5 kg Se·ha-1) – zastosowano całkowitą dawkę 5 kg I·ha-1 i 1 kg Se·ha-1. Nawożenie Na2SeO4, KI + Na2SeO4 i KIO3 + Na2SeO4 powodowało silne ograniczenie wielkości plonu suchej masy roślin – wpływało również na obniżenie zawartości P, K, Mg, Ca, B, Zn i Cd w sałacie. Nawożenie Na2SeO3, KI + Na2SeO3 i KIO3 + Na2SeO3 miało mniej negatywny wpływ na plon suchej masy niż stosowanie Na2SeO4 – rokrocznie miało one bardzo zróżnicowany wpływ na zawartość składników mineralnych w sałacie. Produktywnośćsuchej masy roślin po nawożeniu KI i KIO3 było zmienne w latach badań – w tych obiektach zawartość jodu w sałacie była negatywnie skorelowana z zawartością K, Mg, Ca, S, Na, B, Cu, Fe, Mn, Zn, Cd i Pb. Łączne nawożenie KI i KIO3 z Na2SeO4 oraz z Na2SeO3 zmniejszało negatywną korelację pomiędzy zawartością jodu (w obiektach KI i KIO3) a zawartością K, Mg, Ca, S, Na, B, Cu, Fe, Mn, Zn, Cd i Pb w sałacie. Po nawożeniu Na2SeO4 zawartość selenu w sałacie była dodatnio skorelowana z zawartością Na oraz negatywnie skorelowana z zawartością Mg, Ca, Fe, Mn i Cd. Zawartość selenu w sałacie po nawożeniu wyłącznie Na2SeO3 była dodatnio skorelowana z zawartością P, K, Na, Mn, Mo i Zn. Zmienne warunki klimatyczne „maskowały” wpływ nawożenia I i Se na funkcjonowanie gospodarki mineralnej roślin sałaty.
