Sportowe miscellanea w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu

W artykule przedstawiono piśmiennictwo o tematyce sportowej, znajdujące się w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Wskazano przede wszystkim na różnorodność tego piśmiennictwa, obejmującego zarówno wydawnictwa zwarte i ciągłe, jak też materiały biblioteczne należące do zbiorów specjalnych (dokumenty ikonograficzne oraz dokumenty życia społecznego). W artykule dokonano przeglądu piśmiennictwa z dziedziny sportu; omówiono kolejno: druki zwarte i czasopisma z księgozbioru Kaiser-Wilhelm-Bibliotek, pochodzące z lat 1898-1918, kolekcję przedwojennych widokówek i pocztówek sportowych, ilustrujących przede wszystkim działalność Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Poznaniu, oraz zbiór nekrologów sportowców, trenerów i działaczy sportowych z Poznania i Wielkopolski. Zawartość piśmiennictwa – z jednej strony – dotyczy wydarzeń sportowych i działalności związków sportowych w Niemczech i Wielkopolsce od końca XIX wieku do lat 30. XX wieku. Z drugiej strony – jest omówieniem kilku najbardziej popularnych dyscyplin sportowych, takich jak: gimnastyka, jazda konna, strzelectwo czy sport rowerowy. Zaprezentowane dokumenty służyły przede wszystkim propagowaniu kultury fizycznej w społeczeństwie niemieckim i polskim, a dziś są nieocenionym źródłem do historii sportu.

The article presents writings related to sports subject matters that are currently held at Poznań University Library. The enormous variety of related material that includes both books and periodicals, as well as library materials from the special collection (iconographic material and social life documents), is identified and discussed. The article investigates various writings: books and periodicals from the collection of the Kaiser-Wilhelm-Bibliothek from the years 1898-1918, a collection of pre-war picture post cards and picture post cards depicting sports events and activities that illustrate primarily the activities of Polskie Towarzystwo Gimnastyczne “Sokół” in Poznań (Polish Gymnastic Society “Falcon”) and a collection of sports obituaries, of coaches, referees and sports officials from Poznań and the Wielkopolska region. The contents of the material cover, on the one hand, sports events and the activities of sports organizations in Germany and the Wielkopolska region (from the end of the nineteenth century to the 1930s) and provide a discussion on a number of the most popular sports disciplines such as gymnastics, horse ridding, shooting and cycling on the other. The presented documents were used primarily in promoting physical culture within German and Polish population of the region and now provide invaluable source in the history of sports.