„TRAUMA SPRAWCÓW” JAKO PRZEDMIOT SPOŁECZNIE KSZTAŁTOWANYCH PROCESÓW PAMIĘTANIA I ZAPOMINANIA W SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ. PRZYPADEK GNIEWCZYNY

Artykuł omawia społecznie kształtowane procesy pamiętania i zapominania o negatywnej grupowej przeszłości (Bilewicz 2008), zachodzące we wsi Gniewczyna. W 1942 r. członkowie lokalnej straży pożarnej wzięli udział w masowym zabójstwie dokonanym na zamieszkałej we wsi ludności żydowskiej. Szczegółowej analizie w świetle danych z wywiadów indywidualnych z mieszkańcami, lokalnymi elitami oraz ekspertami poddaję interakcje pomiędzy kształtowanymi na różnych poziomach życia lokalnej wspólnoty (nie)pamięciami: indywi- dualną, publiczną, rodzinną i tą konstruowaną w kręgach sąsiedzkich. Wykorzystując teorie traumy kulturowej J. Alexandra i społecznych ram pamiętania M. Halbwachsa jako analityczną ramę swoich rozważań, w kon- kluzjach prezentuję również przyczyny niepowodzenia „przedstawienia traumy sprawców”, dokonanego przez świadka tragicznych wydarzeń – Tadeusza Markiela.