Wpływ wyboru metody wielokryterialnej na strukturę i opłacalność portfela

W opracowaniu podjęto zagadnienie doboru spółek do portfela akcji z zastosowaniem wybranych metod wielokryterialnej optymalizacji dyskretnej. Metody wielokryterialne umożliwiają uporządkowanie lub wyodrębnienie grup preferencji obiektów. Wybór walorów giełdowych do portfela może być traktowany jako zagadnienie wielokryterialne ze względu na to, iż decydent jest zainteresowany wyborem najlepszych spółek, tzn. dających największy możliwy zysk przy minimalnym ryzyku. Najczęściej jednak te dwie charakterystyki są dodatnio skorelowane i trudno jest, bez metodycznego podejścia oraz bez dodatkowych informacji na temat spółki, dokonać właściwego wyboru. Dlatego też dobrze jest wspomóc się wskaźnikami charakteryzującymi sytuację finansowo-ekonomiczną spółek, traktując uwzględnione wskaźniki jako kryteria wyboru. Uzyskany ranking lub grupy preferencji stanowią podstawę konstrukcji portfela opartego na klasycznym modelu Markowitza. Celem opracowania jest porównanie uzyskanych portfeli pod względem ich opłacalności i uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy dobór metody selekcji ma znaczący wpływ na opłacalność portfela.

The purpose of the paper is to compare the structure and profitability of selected portfolios based on Markowitz approach with the use of chosen multi-criteria methods. An important thing for the decision-maker is to make the best decision when there are many alternatives (objects) that are evaluating under differing criteria. Building a portfolio is such a problem. The investor’s main purpose is to select these objects (quoted companies) that have high return rate and low variance. Besides, an important issue in the problem of selecting companies to the portfolio, confirmed by many researchers, is to include in analyses diagnostic features that characterize financial and economic condition of companies. This approach makes that the problem of selecting companies to the portfolio can be treated as multi-criteria decision problem with the fundamental indices as criteria. There are many multi-criteria methods. Mainly, some of them enable to build rankings, others create groups of preferences. In the paper, four methods were applied: the AHP method, the PROMETHEE one (in these two methods rankings are created as a result), ELECTRE I and ELECTRE III (which are methods of the second, mentioned here, type).