Od lokalnego katalogu do globalnej bazy danych. 20 lat komputeryzacji Biblioteki Jagiellońskiej

The presentation of the image of the evolution of the Computer Catalogue of the JU Libraries Collections against the background of twenty years of digitalization of the Jagiellonian Library, included in this article, is an attempt to sum up all the undeniable benefits from applying new technologies and improving digital tools, which concern both the users and the staff of libraries. The gradual elimination of manual procedures in favour of the automatic ones has definitely improved the not only the comfort and opportunities of creating information, but also those of searching for it. The interlibrary cooperation in the field of creating and exchanging information, together with the current system of links between digital catalogues, databases, digital repositories, and multibrowsers, have allowed the contemporary library to go far beyond its physical boundaries. Modern technologies and new methods of data presentation constitute a new dimension of access to information. The continuously blurring borders of the form and contents of library materials as well as the geographic boundaries within which information is searched for, provoke thought regarding not only the historical transformations which have already taken place, but also future prospects. What direction should the changes take so that the new philosophy of building library databases meets both the needs of their users as well as the interests of various institutions, and, that the improvements result in the establishment of complete, coherent and factual sources?

Przedstawiony w artykule obraz ewolucji Komputerowego Katalogu Zbiorów Bibliotek Uniwersytetu Jagiellońskiego na tle 20 lat komputeryzacji Biblioteki Jagiellońskiej to próba podsumowania niekwestionowanych korzyści płynących z wdrożenia nowych technologii i udoskonalenia narzędzi informatycznych, które są udziałem zarówno użytkowników, jak i pracowników bibliotek. Zmiany związane z automatyzacją i wyeliminowanie ręcznych procesów na rzecz automatycznych procedur zdecydowanie poprawiły możliwości i komfort budowania, a także wyszukiwania informacji. Współdziałanie bibliotek w zakresie tworzenia i wymiany danych oraz istniejący aktualnie system powiązań pomiędzy katalogami komputerowymi, różnorodnymi bazami danych, bibliotekami i repozytoriami cyfrowymi czy multiwyszukiwarkami sprawiły, że współczesna biblioteka znacznie wykroczyła poza swoje fizyczne progi. Nowoczesne technologie i nowe metody prezentacji danych to nowy wymiar wiedzy i dostępu do informacji. Zacierające się coraz bardziej granice formy i zawartości materiałów bibliotecznych, a także ramy geograficzne, w których poszukiwane są informacje, skłaniają do refleksji nie tyle nad przeszłością i historycznymi przeobrażeniami, które się już dokonały, ale nad nowymi perspektywami. Jaki kierunek przemian obrać, by nowa filozofia konstruowania bibliotecznych baz danych była zgodna z rzeczywistymi potrzebami ich użytkowników, a przy tym służyła interesom różnych instytucji, i aby rezultatem wdrażanych udoskonaleń były kompletne, spójne i rzetelne źródła wiedzy?