Ukraina – uwikłanie między liberalizacją handlu a protekcjonizmem

Na początku 2016 roku ma wejść w życie Pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym han-dlu (Deep and Comprehensive Free Trade Agreement – DCFTA) – handlowa część układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Ukrainą. Oznacza to, że Ukraina otworzy szerzej swój rynek dla towarów importowanych z państw członkowskich UE (Unia otworzyła swój rynek w kwietniu 2014 r. w wyniku jednostronnej liberalizacji). W artykule postawiono następujące pytanie badawcze – czy szersze otwarcie na konkurencję zagraniczną nie wzmocni nastrojów protekcjonistycznych wśród ukraińskich producentów. Bardzo trudna sytuacja gospodarcza Ukra-iny w 2015 r. i nikłe widoki na poprawę w 2016 r. oraz liczne próby wprowadzenia środków protekcjonistycznych w latach 2009-2015, motywowane m.in. znaczną liberalizacją handlu w związku z akcesją Ukrainy do WTO, wskazują, że z taką możliwością należy się liczyć. W artykule przeanalizowano środki polityki handlowej, które władze ukraińskie starały się zasto-sować w celu ochrony bilansu płatniczego bądź krajowych producentów w tym okresie oraz możliwości ochrony rynku ukraińskiego na mocy umowy DCFTA. W podsumowaniu przedsta-wiono argumenty za i przeciw potencjalnemu wzrostowi tendencji protekcjonistycznych na Ukra-inie po wejściu umowy DCFTA w życie.

The Deep and Comprehensive Free Trade Area (DCFTA) signed by the European Union and Ukraine on 27 June 2014 as part of their broader Association Agreement is expected to enter into force on January 1, 2016. As a result, Ukraine will open wider its markets for goods and services (the EU granted Ukraine the preferential access to the EU goods market already in April 2014, in response to the security, political and economic challenges faced by Ukraine). The trade liberali-sation may expose Ukraine on tougher competition from the side of European companies. The question is whether a wider opening to foreign competition will strengthen protectionist sentiment among Ukrainian producers. Two circumstances seem to support this hypothesis. First, the recent worsening of economic situation of Ukraine, second, lessons from Ukraine trade policy after joining the WTO in 2008. Ukraine made a lot of progress toward opening up its market before the accession to WTO, unfortunately soon the financial crisis began. In response to the crisis Ukraine tried to introduce several trade restrictive measures. In the article the liberalisation process and undertaken actions, such as import surcharge measures, a trial of renegotiation of tariff conces-sions and trade defence instruments are analysed. In conclusion, the author pinpoints arguments and counterarguments for potential increased protectionism in Ukraine since 2016.