Fluorescencja chlorofilu jako narzędzie do oceny stopnia eutrofizacji ekosystemów wodnych na przykładzie stawów na obszarze gminy Raszyn

Obecnie dostępne metody oceny stopnia eutrofizacji są kosztowne, czasochłonne i wymagają posiadania zaawansowanej aparatury laboratoryjnej oraz wiedzy. Celem niniejszej pracy było określenie prostej i uzasadnionej ekonomicznie metody monitorowania skutków eutrofizacji wody na obszarze rolniczym oraz powiązanie wyników monitorowania parametrów fizykochemicznych wody z fluorescencją chlorofilu jako potencjalnego zagrożenia dla zdrowia na podstawie ustalonych poziomów alarmowych. Badania prowadzono w zbiornikach wodnych zlokalizowanych na obszarze wiejskim, różniących się intensywnością eksploatowania terenów przyległych: znajdujących się w otoczeniu obszarów intensywnie uprawianych rolniczo oraz w obszarze chronionym rezerwatu przyrody. W pracy określono wydajność aparatu fotosyntetycznego glonów oraz właściwości fizykochemiczne wody. Badania wykazały, że wzrost intensywności fluorescencji chlorofilu związany jest ze zwiększonym ładunkiem substancji biogennych oraz ze wzmożonym wzrostem mikroogranizmow zawierających chlorofil. Wyniki wskazują, na możliwość zastosowana pomiarów fluorescencji chlorofilu do oceny stopnia eutrofizacji wód. Zaprezentowana metoda ma szanse na nieinwazyjną, szybką i precyzyjną ocenę stanu fizjologicznego ekosystemów wodnych na obszarach wiejskich, szczególnie narażonych na procesy eutrofizacji.

The currently available methods for the assessment of the eutrophication degree are expensive, time-consuming and require advanced laboratory equipment and knowledge. The aim of this work was to determine a simple and economically justified method of monitoring the effects of eutrophication of water in the agricultural area and linking the results of monitoring physicochemical parameters of water with chlorophyll fluorescence as a potential health risk on the basis of established alarm levels. The research was conducted in water reservoirs located in the rural area, differing in the intensity of exploitation of adjacent areas: located in the vicinity of intensively cultivated areas and in the protected area of the nature reserve. The work determined the efficiency of the photosynthetic apparatus of algae and physicochemical properties of water. The studies have shown that the increase in the chlorophyll fluorescence intensity is associated with an raised biogenic load and an increased occurrence of chlorophyll-containing micro-fractions. The results indicate the possibility of using chlorophyll fluorescence measurements to assess the degree of water eutrophication. The presented method can be used for a non-invasive, quick and precise assessment of the physiological status of water ecosystems in rural areas, particularly vulnerable to the eutrophication processes.