Households in Poland vs. energy carriers: one year after Russia’s February 2022 invasion of Ukraine

Russia’s use of one of its energy resources as a tool of political pressure in 2021 destabilized the economies of many European countries. The energy crisis was exacerbated by the outbreak of Russia’s war with Ukraine in February 2022, when many countries, including those of the EU, responded by imposing sanctions on energy resources from Russia. The situation also affected Polish households. Until then, Russia had been Poland’s main supplier of coal and natural gas. It is estimated that 3.8 million households were threatened by the uncertainty of hard-coal supplies for the 2022/2023 heating season. The article presents an analysis of the supply and demand of the main fossil energy resources consumed by Polish households for heating purposes. Discussing the supply of a given raw material, both domestic production and imports are presented. The inability to increase domestic coal production for households in the short term (it is a long-term process) resulted in the introduction of intervention imports. In the case of imports, attention was paid to the need to change suppliers as well as import routes. The article also analyzes the prices of major energy carriers for domestic households from January 2018 to March 2023. Rapidly rising prices of hard coal at fuel depots in the third and fourth quarters of 2022 were higher than natural gas prices for households by PLN 13–16/GJ and amounted to PLN 81–101/GJ. By comparison, natural gas prices were then in the range of 65–88 PLN/GJ. In the first quarter of 2023, the prices of these two energy carriers had already reached a similar level (in the order of 80 PLN/GJ).

Wykorzystanie przez Rosję jednego z surowców energetycznych jako narzędzia nacisku politycznego w roku 2021 zdestabilizowało gospodarki wielu państw europejskich. Kryzys energetyczny został pogłębiony wybuchem wojny Rosji z Ukrainą w lutym 2022 r., kiedy w odpowiedzi m.in. państwa UE wprowadziły sankcje na surowce energetyczne z Rosji. Sytuacja ta wpłynęła także na polskie gospodarstwa domowe. Rosja do tego czasu była głównym dostawcą węgla kamiennego i gazu ziemnego do Polski. Sza- cuje się, że niepewnością dostaw węgla kamiennego na sezon grzewczy 2022/2023 zagrożonych zostało 3,8 mln gospodarstw domowych. Artykuł przedstawia analizę popytu i podaży głównych kopalnych surowców energetycznych zużywanych przez polskie gospodarstwa domowe w celach grzewczych. Omawiając podaż danego surowca, zaprezentowano zarówno jego produkcję krajową, jak również import. Niemożność zwiększenia krajowej produkcji węgla kamiennego dla gospodarstw domowych w krótkim okresie czasu (jest to proces długofalowy) skutkowała wprowadzeniem importu interwencyjnego. W przypadku importu zwrócono uwagę na konieczność zmiany dostawców, jak również dróg importu. W artykule przeprowadzono także analizę cen głównych nośników energii dla krajowych gospodarstw domowych w okresie od stycznia 2018 do marca 2023 r. Szybko rosnące ceny węgla kamiennego na składach opałowych w III i IV kwartale 2022 r. były wyższe od cen gazu ziemnego dla gospodarstw domowych o 13–16 PLN/GJ i wyniosły 81–101 PLN/GJ. Dla porównania ceny gazu ziemnego zawierały się wówczas w zakresie 65–88 PLN/GJ. W I kwartale 2023 r. ceny tych dwóch nośników energii uzyskały już zbliżony poziom (rzędu 80 PLN/GJ).