Historyczna analiza przemian ekologicznych siedlisk - istotne źródło w planowaniu rewitalizacji i zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich o tradycji przemysłowej

Prezentowana praca ma na celu ukazanie przekształceń środowiska przyrodniczego, na terenie dwóch dzielnic przemysłowych miast Górnego Śląska, zachodzących w okresie od XVIII wieku do przełomu XX i XXI wieku. Były to dzielnice: Wełnowiec-Józefowiec w Katowicach (związana z działalnością hutnictwa metali nieżelaznych) oraz dzielnica Wirek w Rudzie Śląskiej (związana głównie z rozwojem górnictwa węgla kamiennego). Analizom poddano przemiany biotopów miejskich, występujących dawniej i aktualnie, w celu właściwego wnioskowania m.in. o potencjalnych możliwościach obszarów w planowaniu ich optymalnej funkcji. Waloryzacja przyrodnicza, oparta m.in. o aktualny stan szaty roślinnej siedlisk, wykazała występowanie terenów o zróżnicowanej wartości przyrodniczej: od biotopów o najniższej wartości (np. tereny przemysłowe, tereny zurbanizowane), do biotopów o najwyższej wartości waloru (np. lasy, tereny rolne czy też trwale zazielenione nieużytki poprzemysłowe), mających duże znaczenie w planowaniu rewitalizacji i zrównoważonego rozwoju miast.

The aim of the presented paper is to show ecological changes of the town-biotops in two industrial towns (Katowice - Wełnowiec and Ruda Śląska - Wirek) in Upper Silesian Industrial Region (Southern Poland). The results included historical analysis of this subject in the time period from XVIII to XXI century. Parallel the ecological value of mentioned town-biotops dependent on 10 ecological parameters in 4–step scale was performed. Those analyses are helpful in planning the sustainable development of those sites.