GLOBALNA I EUROPEJSKA POLITYKA KLIMATYCZNA

W 2022 roku mija trzydzieści lat od uchwalenia Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmiany klimatu. Jest to okres wystarczająco długi, aby ocenić skuteczność tej polityki. Celem niniejszego artykułu jest ustalenie dotychczasowych osiągnięć polityki klimatycznej i określenie na tej podstawie najbardziej prawdopodobnych kierunków dalszych działań w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Szczególną uwagę poświęcono emisji pochodzenia rolniczego, co wynika ze znaczącego udziału tego sektora w globalnej emisji oraz ze specyficznej struktury emisji, tj. znaczącej roli sektora w emisji metanu i podtlenku azotu. W pracy wykorzystano analizę statystyczną na bazie danych Banku Światowego. Jej uzupełnieniem była analiza krytyczna literatury dotyczącej polityki klimatycznej. Przedstawione wyniki pokazują, że dotychczasowa polityka nie przynosi oczekiwanych efektów. Jednocześnie są przykłady (Unii Europejskiej), gdzie widoczna jest redukcja emisji gazów cieplarnianych. W efekcie udział wspólnotowej emisji w emisji globalnej ma tendencję malejącą. Dotyczy to zarówno emisji całkowitej, jak i pochodzenia rolniczego, tj. metanu oraz podtlenku azotu. Na podstawie przedstawionych danych i tendencji zachodzących w świecie najbardziej prawdopodobne wydaje się utrzymanie dotychczasowego kierunku zmian, tj. niska dbałość o klimat w skali globalnej oraz coraz większe restrykcje emisyjne w wybranych regionach świata. Takie rozwiązanie będzie jednak nieskuteczne, ponieważ zmiana klimatu to problem globalny i w tej skali musi być rozwiązany.

In 2022, thirty years have passed since the adoption of the United Nations Framework Convention on Climate Change. This period is long enough to evaluate the effectiveness of this policy. The aim of this paper is to determine the achievements of climate policy so far and the most likely directions for further actions to reduce greenhouse gas emissions. Particular attention was paid to agricultural emissions, which results from the significant share of agriculture in global emissions and the specific structure of emissions, i.e., the significant role of the sector in methane and nitrous oxide emissions. The paper uses statistical analysis based on the World Bank data. It was supplemented by a critical analysis of the literature on climate policy. The presented results show that the current policy does not bring the expected results. There are, however, some examples (the European Union), where the reduction of greenhouse gas emissions is visible. As a result, the share of Community emissions in global emissions tends to decrease. This applies to both total and agricultural emissions, i.e., methane and nitrous oxide. Based on the presented data and global trends, it seems most likely that the current direction of changes will be continued, i.e., poor care for climate on a global scale and increasing emission restrictions in selected regions of the world. Nevertheless, this solution will be ineffective, since climate change is a global problem and must be solved globally.