Z prawnej problematyki obowiązków nabywcy nieruchomości rolnych wynikających z art. 2b ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

Celem rozważań jest rozstrzygnięcie wątpliwości związanych z interpretacją przepisu art. 2b ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Przepis ten nałożył zasadniczo na każdego nabywcę nieruchomości rolnej dwa uniwersalne obowiązki: nakaz prowadzenia gospodarstwa rolnego, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej – prowadzenia tego gospodarstwa osobiście, oraz zakaz zbywania nabytej nieruchomości lub oddawania jej w posiadanie innym podmiotom w ramach tego 5-letniego okresu. Przeprowadzona analiza przepisu pozwoliła ukazać wiele praktycznych problemów, jak również przedstawić zastrzeżenia co do jego zgodności z fundamentalnymi zasadami Konstytucji RP oraz prawem Unii Europejskiej. W konsekwencji w ramach uwag de lege ferenda został sformułowany postulat dokonania daleko idącej modyfikacji tej regulacji, a nawet jej eliminacji z systemu prawa rolnego w Polsce.

L’articolo si propone di chiarire i dubbi sorti riguardo a come interpretare le disposizioni dell’art. 2b della legge dell’11 aprile 2002 sul regime agrario. Esse impongono due obblighi universali all’acquirente del terreno agricolo: l’ordine di gestire l’azienda agricola, parte del terreno acquisito, per un periodo di almeno 5 anni dalla data d’acquisto, e, nel caso l’acquirente sia una persona fisica, di farlo a titolo personale, nonché, sempre entro lo stesso periodo, il divieto di vendere oppure di cedere il terreno ad altri. L’analisi svolta ha permesso non solo di individuare molti problemi di natura pratica, ma anche di avanzare rilevanti obiezioni circa la conformità ai principi fondamentali della Costituzione della Repubblica di Polonia e del diritto dell’Unione europea. Di conseguenza, come osservazioni de lege ferenda, è stato formulato un postulato di dover apportare modifiche, di vasta portata, alla regolazione in oggetto, oppure di procedere a rimuoverla dall’ordinamento agricolo polacco nella sua totalità.

The aim of the considerations was to resolve doubts regarding the interpretation of the provision of Article 2b of the Act of 11 April 2003 on shaping the agricultural system. This provision imposes, in principle, two universal obligations on each acquirer of agricultural real estate (i) to run an agricultural holding contained in the agricultural real estate acquired, for a period of at least 5 years from the date of acquisition, or, in the case of a natural person, to run the holding personally, and (ii) not to dispose of the acquired real estate or give it in possession to other entities within the same 5-year period. The analysis of this provision enabled to identify many practical problems, and to formulate substantial reservations as to its compliance with the fundamental principles of the Constitution of the Republic of Poland and European Union law. As a consequence, de lege ferenda comments have been formulated, calling for a far-reaching modification of this regulation or its removal altogether from the Polish agricultural law system.