Niedrożność przewodu pokarmowego u chorych leczonych wcześniej z powodu nowotworu złośliwego

Mechaniczna niedrożność przewodu pokarmowego jest częstym schorzeniem spotykanym podczas ostrego dyżuru chirurgicznego. Szczególną grupę stanowią chorzy, którzy wcześniej byli leczeni z powodu nowotworów złośliwych. W grupie tej występują trudności w przedoperacyjnym ustaleniu charakteru niedrożności oraz ograniczone możliwości radykalnego leczenia u chorych ze wznową lub rozsiewem nowotworu. Celem pracy była analiza przyczyn niedrożności przewodu pokarmowego u chorych wcześniej leczonych radykalnie z powodu nowotworu złośliwego. Materiał i metodyka. Do badania włączono pacjentów operowanych w II i III Katedrze Chirurgii Ogólnej CM UJ w latach 2000‑2014 z powodu objawów niedrożności przewodu pokarmowego, leczonych wcześniej radykalnie z powodu choroby nowotworowej. Kryterium wyłączenia stanowiło pierwotnie paliatywne leczenie oraz potwierdzona wznowa procesu nowotworowego. Chorych podzielono na dwie grupy, w zależności od przyczyny niedrożności (grupa 1 – zrosty, grupa 2 – choroba nowotworowa). Wyniki. Do badania włączono 128 pacjentów – grupa pierwsza: 67 (52,3%), grupa druga 61 (47,7%). W grupie drugiej u 25 chorych stwierdzono wznowę miejscową (40,98%), a u 36 (59,02%) rozsiew nowotworowy. Średni odstęp pomiędzy wystąpieniem objawów niedrożności a pierwotnym leczeniem wynosił w grupie pierwszej 3,7 lat, natomiast w grupie nowotworowej był nieistotnie dłuższy – 4,4 lat (p>0,05). Mediana czasu trwania objawów wynosiła odpowiednio 11,6 ± 17,8 dni w grupie 2, a w grupie 1 5,1± 6,9 dni (p=0,01). W grupie 1 u większości (61,19%) przeprowadzono zabieg bez konieczności resekcji jelita. W grupie 2 najczęstszym zabiegiem było wyłonienie stomii (68,85%). Zaobserwowano częstsze występowanie powikłań w grupie 2 (45,9% vs 28,36%, p<0,05) przy podobnym odsetku śmiertelności (26% vs 24%, p>0,05). Najczęstszą pierwotną lokalizacją nowotworu w obu grupach było jelito grube. Wnioski. W analizowanej grupie chorych częstość występowania niedrożności nowotworowej była porównywalna z niedrożnością spowodowaną przyczynami nienowotworowymi. W grupie chorych z niedrożnością nowotworową odsetek powikłań był istotnie wyższy, a czas trwania objawów wyraźnie dłuższy. Ponieważ nie istnieje technika diagnostyczna pozwalająca jednoznacznie odróżnić obie grupy przedoperacyjnie, ostateczne rozpoznanie stawiane jest zwykle podczas operacji.