Słownictwo wartościujące w opisach odmienności kulturowych w dziecięcej literaturze podróżniczej (na przykładzie twórczości Szymona Radzimierskiego i Neli Małej Reporterki)

The aim of the article is to present lexical evaluative expressions used by teenage authors of reports (Szymon Radzimierski and Nela Mała Reporterka ‘Nela The Small Reporter’) in descriptions of cultures other than their native culture. The author relies on the axiological hierarchy by Jadwiga Puzynina and includes both lexemes and idiomatic expressions. The excerpt of vocabulary showed the advantage of colloquial lexemes, which can be combined with all axiological categories. The analysis allowed to recreate the way of seeing one's own and foreign culture along with sensitivity to moral differences and to illustrate the tendency to colloquialise the language used in children's literature.

Celem artykułu jest przedstawienie leksykalnych środków wartościowania wykorzystywanych przez nastoletnich autorów reportaży (Nelę Małą Reporterkę oraz Szymona Radzimierskiego) w opisach kultur innych niż rodzima. Autorka opiera się na hierarchii aksjologicznej Jadwigi Puzyniny, uwzględnia zarówno leksemy, jak i związki frazeologiczne. Ekscerpcja słownictwa wykazała przewagę leksemów wielowartościowych o zabarwieniu potocznym, mogących łączyć się ze wszystkimi kategoriami aksjologicznymi. Analiza pozwoliła odtworzyć sposób widzenia własnej i obcej kultury oraz wrażliwość na odmienności obyczajowe, a także zilustrować tendencję do kolokwializacji języka literatury dziecięcej.